Malaysia/Borneo

Dinsdag 26 Juni.

We gaan inchecken voor de AirAsia vlucht naar Bangkok. De bagage is te !@@##$$%%% zwaar. Hoe kan dat nou? De vorige keer hadden we geen problemen! We halen er wat spullen uit en laten de bagage opnieuw wegen. Ik kijk even mee op de display die dit keer achter de balie zit. Het blijkt dat ze per koffer wegen en wat creatief met de afronding zijn. Gelukkig zitten we weer op 60kg. Als we bij de security komen, wordt ons verteld dat we onze veldflessen niet mee mogen nemen in de handbagage. Ik vraag waarom dit is, want we hebben al tig keer met AirAsia gevlogen en zijn door diverse airport security checks gegaan en dit is eerder nooit een probleem geweest, mits ze leeg zijn. Ze vertellen dat het niet mag en verwijzen naar de veiligheidsregels. Hier staat echter niets in over lege (veld)flessen. Ik geef aan dat er alleen gerept wordt over flessen met vloeistoffen, maar ze houden voet bij stuk. De security en het airline personeel verwijzen naar elkaar. Ik vraag of ik de chef kan spreken. Het schiet allemaal niet op en ik voel me niet fair behandelt dus schiet ik uit m’n slof. Ze (personeel incl. Tes, Bas en Anja) schrikken zich een hoedje. Omdat we er niet uitkomen besluiten we de veldflessen gewoon mee te nemen naar de gate. De security man loopt met ons mee. Natuurlijk worden we tegengehouden. Opnieuw vraag ik naar de chef. Een AirAsia dame gaat echter dreigen dat we de vlucht gaan missen, dus laten we de veldflessen achter en lopen naar het vliegtuig. Het enige wat we nog kunnen doen is de situatie bij de AirAsia organisatie aankaarten. Het is meer een principe kwestie dan financieel, want de flesjes zijn voor een prikke bij de Action ut de Lemmer gekocht. Eenmaal in het vliegtuig zijn we al snel het voorval vergeten.

Al snel zijn we in Bangkok. Het is wel een eindje lopen naar de bagage claim. We zetten onze klokjes een uurtje later. Bas en Tes staan vlak bij het gat waar de koffers naar binnen glijden. Ze hebben onze spullen snel verzameld. We zoeken naar de Empress shuttle. Het blijkt dat we bij de Low Cost terminal zitten, waar de shuttle niet komt. We pinnen wat en kopen een taxi ticket. Een aardige kerel brengt ons naar het hotel. Hij verteld dat het vandaag 35C is geweest. Hij is ook naar Borneo geweest en is er erg over te spreken. We rijden langs het formule 1 circuit en komen bij het hotel. Het hotel is niet bijzonder, maar goed genoeg. Bij het inchecken is niet duidelijk of de internet reservering van vandaag is doorgekomen. We kunnen in ieder geval gebruik maken van de Traveller Special. Dit is een pakket prijs van een kamer, ontbijt en airport shuttle. De kamer is voor de kinderen gratis (tot 12 jaar mits ze het bed delen). We worden met de koffers naar de kamer gebracht. De grootte van de bedden houdt niet over. Wordt weer intiem slapen vannacht. We gaan nog even naar het restaurant voor een lichte maaltijd. Bas en Tes krijgen een enorme kip burger. Het is bijna 12uur voor we met zijn allen tussen de lakens liggen en de ogen dicht sluiten.

Woensdag 27 Juni.
Ik word om 7.30uur wakker. Bas ligt tegen me aan geplakt. Ik voel me rug pijn doen. Het is de eerste keer dat het bed niet echt lekker heeft gelegen. De douche daarintegen is een weldaad. Lekker heet en krachtig. Anja wordt ook wakker en gaat douchen. Als we aangekleed zijn gaan we samen ontbijten en laten de kinderen slapen, omdat het gisteren zo laat was. We laten een briefje achter. Het ontbijt buffet is goed. Het enige wat ontbreekt is Anja’s yoghurt. We nemen de tijd en lezen de krant. Anja checkt wanneer het buffet sluit. Nog 15 minuten! Anja naar boven en ik naar de receptie voor een wake up call. Als snel zijn ze in het restaurant, waar ze allerlei eten verzamelen, op advies van de bediening, voordat het buffet wordt opgeruimd. Er blijft een hoop eten over. We gaan naar boven, waar de kinderen zich in hun bad outfit hijsen. Ze gaan een half uurtje zwemmen op de 11e verdieping. Dan is het alweer uitchecken geblazen en rijden we met de hotel shuttle naar KLIA.

Bij het inchecken voor de vlucht naar Sandakan blijkt dat onze bagage samen 63kg weegt, oftewel 3kg te veel. Gelukkig doet de man niet moeilijk. We vragen ons af hoe we nu weer te zwaar kunnen zijn. De jassen! We vragen of we de jassen eruit kunnen halen, want het kan aardig koud zijn in het vliegtuig. Dat is geen probleem, maar dan moeten ze wel opnieuw gescanned worden. Ach, laat ook maar. We kunnen nog even (traag) internetten in de wachtruimte. Ik beantwoordt een mail van Jannie. Sanne heeft van alles gehaald: zwem diploma C, judo slip bruin en ze mag over. Het gaat helaas niet erg goed met ma vanwege de pijn. Erg verdrietig! We downloaden nog een deel van het treinschema van de Reunification Express in Vietnam.

We zitten lekker ruim. De vlucht duurt ongeveer 2,5uur. Bas schrijft in z’n dagboek en Tes doet wat taakjes. We luisteren naar onze MP3 spelers. We zijn op de airport van Sandakan. Een paar stempels halen, de bagage pakken en naar buiten. Daar staat een man met een bordje “Troetstra”. Hij heeft een aftandse amerikaan bij zich. We gooien de kofferbak vol en vertrekken naar Sepilok. Ook deze chauffeur is erg aardig en we maken een praatje. De wegen en gebouwen zijn verbazingwekkend nieuw. We zien een pick-up rijden met 2 buizen waar damp uitkomt. De chauffeur legt uit dat dit tegen de malaria muggen is in dit gebied. Lekker, denken we. Hij zegt echter dat wij er verder op geen last van zullen hebben. We worden nog gecontroleerd door de politie of we de wegenbelasting wel hebben betaald. Vanwege de grote motorinhoud moet hij jaarlijks 240Myr betalen. Als we de jungle in rijden, laat hij ons enthousiast allerlei bomen, vruchten en dieren zien. We zijn bij het Sepilok Jungle Resort. De erg grote tuin is werkelijk prachtig. Er staan bananenbomen, waarvan de bladeren in waaiervorm staan. We zien ook de mooie neushoornvogels. We zijn omringd door allerlei oerwoud geluiden, waaronder een hoop kikkers.

We lopen over hoge stijgers door het park en kijken onze ogen uit. Prachtig. We komen uit bij het Banana cafe waar we een sappie drinken. Het wordt al bijna donker. We doen nog snel een rondje park. We ontdekken een prachtig zwembad wat helaas nog in aanbouw is. We lopen ook nog even naar het Orang Utang Rehabilitation Centre, wat direct naast ons Resort ligt. Morgen kunnen we om 9.00uur naar binnen. Het voederen begint om 10.00uur. We krijgen trek, dus lopen we terug naar het restaurant. Het smaakt prima. We raken aan de praat met Edwin een Nederlander van 37 jaar die in Hengelo woont en bij het UWV werkt. Hij heeft 11 weken vakantie. Hij is vanmiddag bij het Orang Utang Centre geweest en laat ons zijn foto’s en video’s zien.

Hij laat ook zijn duikfoto’s zien. Hij heeft gedurende 7 weken zijn PADI Master gehaald op Gili Air, waar wij toevallig nog naar toe gaan. Hij verteld over zijn avontuur op Borneo’s Mabul island bij Mr. Chang, waar het altijd feest is en waar je goedkoop kunt slapen. Hij heeft gedoken bij “the Wall”, een onderwater afgrond van 600m diep die in de top10 van elke duiker staat. Hij heeft o.a. de white tip en de hammerhead shark gezien. Bas en Tes blijven maar kletsen. Het is erg gezellig, maar we moeten naar bed. In onze kamer staat 1 heel groot bed waar we met z’n allen in moeten slapen. Ben benieuwd.

Donderdag, 28 juni. We hebben weinig en onregelmatig geslapen. De een had het warm, de ander koud, A/C omhoog dan weer omlaag. Laken en/of deken erop/eraf. Anja riep nog: “ik ga morgen naar huis!”. We zijn toch nog aardig fris en gaan na het douchen naar de Banana bar. Daar ontbijten we met Edwin en Alex. Alex is een jongedame uit de UK die een paar dagen met Edwin heeft opgetrokken en gedoken. Ze heeft 6 jaar tentoonstellingen georganiseerd en heeft nu een break van een jaar. Ze heeft haar huis in London verhuurd. Ze heeft er al wat maanden in Malaysia, Indonesia en Vietnam opzitten. Ze gaat nog naar Zuid Amerika. Vietnam is haar favouriet. Ze adviseert om naar de bergbevolking in Sapa te gaan en 2 (ipv 1) overnachtingen in Halong Bay te doen om ook Cat Ba island te kunnen bezoeken. De bus (open-ticket) is haar goed bevallen.

We blijven enthousiaste verhalen uitwisselen en zonder dat we het in de gaten hebben is het al bijna 9.30uur. We nemen afscheid en haasten ons naar het Orang Utan centre, waar het voederen om 10uur begint. Als we bij het platform aankomen, zien we al tussen de 80 en 100 toeschouwers staan. Het is echt appies kijken hier. Op voederplatform A staat een enorme Orang Utang met grote, uitstekende wangen en een baard. Een indrukwekkende verschijning. Er zitten nog wat kleinere Orang Utangs en een hoop andere kleine aapjes. Tes en Bas vinden ze erg lief. We staan behoorlijk te zweten en ook de foto en film apparatuur raakt bijna oververhit. Dan komt de ranger met trossen bananen en een soort pap. Het grote mannetje pakt met elke van zijn 4 handen een tros bananen. Hij pelt ze vakkundig, voordat ze tussen z’n grote tanden zijn keel binnen glijden. Na 20 minuten is alles op en gaan ze een voor een slingerend via de touwen terug de jungle in.

We lopen terug naar de centre waar we een video bekijken. Er wordt uitgelegd dat de Urang Utan’s naar het centrum worden gebracht als ze gewond zijn, geen ouders meer hebben of ziek zijn. Ze ondergaan dan een langdurige, gefaseerde behandeling om na 6 tot 10jaar zelfstandig naar de Jungle terug te keren. Tijdens het opnemen van de film waren er nog 20.000 Orang Utangs in de wereld. Ze worden met uitsterven bedreigt, dankzij de mens die het oerwoud vakkundig kapt om zogenaamde welvaart te stimuleren. Gelukkig zijn er nu allerlei maatregelen getroffen door de overheid en organisaties zoals het WWF/WNF om de oerwouden en zijn bewoners de beschermen.

We drinken wat in het restaurant en lopen dan naar een andere resort, wat zich tegenover de onze bevindt. We maken gebruik van het lunch-buffet en genieten van het mooie uitzicht over de vijfers en de tuin. Wat een paradijs! We gaan terug naar onze kamer om dichte schoenen aan de doen. Om 14.15uur gaan we opnieuw naar de centre om het voederen om 15uur bij te wonen. Deze keer zijn we mooi op tijd. Het is veel rustiger. We zien de touwen heftig bewegen. Daar komt Mr. G, “the dominant male”, weer aan! Hij houdt dit keer een showtje, dus kunnen we hem goed in beeld vastleggen. Er komt ook een moeder met een baby aan geslingerd. De kinderen vinden ze super lief. De kleine aapjes durfen dit keer niet op het platform te komen, omdat ze bang zijn voor de Orang Utans.

Na het voederen gaan we nog een jungle walking trail doen. Het jungle pad is ongeveer 1,4km. De bomen zijn enorm hoog en we horen de jungle geluiden. Het woud hier is 100 miljoen jaar oud. Het zweet druipt van onze lichamen en het pad is hier en daar drassig. Op eens horen we de telefoon af gaan. Een sms van Hans die net in HK is aangekomen. Toch een beetje vreemd om hier een sms te ontvangen. De Hollinkjes gaan binnenkort naar Amerika op vakantie en ze hebben zin, net als wij, om elkaar daarna in HK te ontmoeten. Na een tijdje zien we geen bordjes meer die naar de vogel uitkijk wijzen. We lopen nog even door, maar gaan al snel weer terug, want het wordt al laat. Dan zien we 2 Orang Utangs op 20 meter boven ons in de bomen slingeren. Ze maken grommende geluiden, waar Tes en Anja bang van worden. Er vallen takken op de grond en Tes en Anja denkt dat we worden bekogeld. Ze vragen of we als de bliksem terug willen gaan. Bas en ik plagen ze een beetje.

Eenmaal terug in de Centre blijken we de laatste bezoekers te zijn. Alles is al dicht. We schrijven ons uit het trial register en lopen naar het Banana cafe, waar we ons zelf trakteren op ijs, fris en bier. We laten ook 4 porties fries aan rukken. Om 8uur gaan we met z’n allen op bed liggen om een film te bekijken. Ik ben de titel even kwijt, maar de regisseur heeft ook The English Patient, een enorme tranentrekker, verfilmd. Het gaat over een authistische dochter, een inbreker en relaties. Uiteindelijk komt alles weer goed en gaan wij slapen.

Vrijdag 29 juni. Het slapen ging vannacht wat beter. We wennen er kennelijk aan om stijf tegen elkaar aan te slapen. We gaan inpakken want we worden om 11uur opgehaald. Het ontbijt smaakt prima. We krijgen dit keer een nieuw soort fruit: “King fruit” als ik me niet vergis. Het smaakt heerlijk zoet. Ze vertellen ons ook hoe ze de jam maken. Ananas (en banaan) 6 uren laten koken, suiker en gustard toevoegen en roeren maar. Ook dit smaakt heerlijk. We checken om 11uur uit. Onze creditcard werkt weer eens niet. We maken alvast een reservering voor onze laatste nacht in Borneo.Het is 11.15 en er is nog steeds geen pick-up. Ik ga maar eens bellen. Er blijkt een fout gemaakt te zijn. Ze komen ons nu om 14uur ophalen. We gaan naar het Banana restaurant waar we wat gaan werken (dagboeken bijwerken). We eten wat en voordat we het weten staat onze chauffeur naast ons. Hij heeft een grote jeep, tot groot genoegen van Bas. Hij vertelt ons dat het vandaag behoorlijk warm is. Het is tegen de 40C. We passeren behoorlijk wat palm-oil plantages. De weg is goed, maar wordt soms onderbroken door wegwerkzaamheden of stukken weg die nog vervangen moeten worden. De omgeving is groen, groener, groenst. Ik dommel wat in slaap. De chauffeur geeft aan dat we er bijna zijn. Vanuit de auto wijst hij ons homestay adres aan waar we vanavond gaan slapen. Het bevindt zich vlakbij de weg.

We rijden naar de rivier. Onder de brug bevindt zich het “kantoor” van de homestay organisatie, MASCOT. We worden vriendelijk ontvangen door een project co-ordinator en onze host/guide. We krijgen thee. De kinderen beginnen gelijk met andere kinderen te spelen. Wij worden gebriefd. Ze hebben een programma voor ons samengesteld op basis van onze mail. We korten het programma wat in, omdat we nog een mogelijkheid willen hebben om eventueel te gaan duiken in Simpadan. We gaat vanmiddag nog de river cruise doen. De kinderen spelen bij de rivier. Er wordt ons verteld dat er vorig jaar een jongetje door een krokodil is gedood. Een helft van het lichaam is terug gevonden. De krokodillen kunnen wel 6m lang worden. We halen de kinderen snel bij de rivier vandaan! Het regent een paar drupjes. Als het harder gaat regenen vervalt de river cruise. We praten nog wat met een engels stel die ook 4 maanden onderweg zijn. Ze hebben gisteren de river cruise gedaan en ze zijn erg te spreken over het lekkere eten bij de homestay.

Gelukkig is de regen opgehouden en stappen we om 16.30 in een bootje. Een stuurman en gids gaan mee. Het bootje spuit over het water. We zien een varaan van 1,5m langs de oever lopen. Even verder zien we de neushoornvogel, de neusaap en de maqague aap. De neusaap wordt ook wel “Dutch” monkey genoemd. Meer dan 100jaar geleden (vanaf 1888) bevond zich hier een tabaksplantage. Als de blanke nederlanders met hun grote buik gingen baden, leken ze volgens de lokale bevolking sprekend op de neusaap. Vandaar de naam Dutch monkey. We leggen een behoorlijke afstand af. Bas krijgt een compliment omdat hij zoveel dieren ziet. We zien twee maal de King Fisher bird, een mooie deels oranje vogel en wel honderd apen. Als het bijna donker wordt racen we terug.

We worden met onze bagage naar onze homestay gebracht. Het is een groot huis op palen waar een grote familie, bestaande uit Opa, Oma, hun kinderen en aanhang wonen. We maken kennis met ze. Fatima is onze gastvrouw. Ze zijn moslim. We krijgen 2 kamers, een met 2 bedden voor de kinderen en een met een groot bed voor ons. We mogen gaan zitten in de kamer, wat een hoek van 6 bij 4m is, wat weer onderdeel is van een grote ruimte van wel 12x12m. De schoondochter vraagt ons of we willen douchen. Dat lijkt ons een goed idee, en ze wijst ons de weg naar de wet room. Daar blijkt alleen een ton met koud water en een pannetje te staan! We halen de handdoeken op uit onze kamer. In neem per ongeluk de (badstof) dekens mee, maar ik wordt keurig gecorrigeerd. Ik vraag nog hoe we moeten tandenpoetsen en scheren. Ik krijg een ophangspiegeltje. We kunnen op de grond, waar het putje zit, e.a. uitspugen. Daar staan we dan met ons viertjes in de wet-room.

Anja en ik hangen een verhaal op dat het er bij ons vroegen er ook zo aan toe ging. Lachend zepen we ons in. Even afspoelen en klaar is kees. Als we aangekleed zijn, gaan we in de kamer zitten. Tessa trekt de aandacht met haar PSP. Voordat we het weten zitten er 10 jongeren om ons heen, die kennelijk nog nooit een PSP hebben gezien. Ze hebben dikke lol met elkaar. Er komt ook nog een groen gitaar met 5 snaren bij. Ook Bas laat wat van zich horen. We worden door Fatima geroepen om te gaan eten. Het eten wordt op een vloerkleed uitgestald. We mogen onze handen wassen met water uit een theepot. Dan moeten we met onze handen eten! Het eten bestaat uit:rijst, spinazie, boontjes en kippepootjes. Het smaakt lekker en iedereen eet er goed van. Fatima praat slecht Engels, wat het lastig maakt om een gesprek te hebben. Al snel komt de schoondochter die als tolk fungeert. We vragen waar Fatima’s man is. Die bevindt zich in de Moskee. Fatima moet straks weer koken voor de rest van de familie.

De kinderen mogen eerder van kleed om te gaan spelen met de rest van de familie. Ik haal m’n notebook op om de blog bij te werken. Voordat ik het weet laten we ons foto-album zien, om ze een idee te geven waar we wonen en waar we geweest zijn. Het regent behoorlijk hard. Gelukkig zitten we hier hoog en droog. Om 10uur gaan de kinderen naar bed. We moeten morgen voor 6uur op staan in verband met ons (drukke) programma. Ik blijf nog even zitten om de blog bij te werken. Nu ga ook ik naar bed. Eens kijken hoe het slaapt onder de klamboe zonder A/C.

Zaterdag, 30 juni. De wekker gaat om 5.30uur. Het was een nacht met onderbrekingen. Het sliep prima onder de klamboe en ventilator. Het “vee” was alleen erg rumoerig. De haan begon al om 2uur te kraaien, wat hij vervolgens elk uur herhaalde. Bas kwam nog langs omdat hij niet alleen durfde te plassen en Tessa vond de vee en oerwoud geluiden wat eng, dus die kwam al snel bij ons in bed liggen. Na een tijdje ging Anja maar op haar bed liggen. We zijn nog behoorlijk slaperig, maar we kleden ons vol goede moed aan. We gaan om 6uur op rivier safari. Het busje rijdt ons naar de jetty, waar we met zijn 7 personen aan boord gaan. We hebben 2 gidsen en een bestuurder. We gaan dit keer stroomopwaarts. Het duurt even voordat we de eerste apen zien. We zien zelfs een Orang Utang. We zien de damp boven het oerwoud hangen, eigenlijk zoals je het verwacht.

Dan zien we vlakbij een grote, Sumatraanse Orang Utang. We laten de boot de wal op glijden. Als de gidsen dichterbij komen, gaat de Orang Utang grommen en hij gooit een tak. Snel terug de boot in. We zien ook het nest van de Orang Utang. Deze is van bladeren gemaakt en wordt meestal gedurende 2 dagen gebruikt. Omdat de Orang Utang vruchten aan het eten is, besluiten we hier ook maar de gaan ontbijten. Fatima heeft koffie met melk en suiker mee gegeven, samen met een aantal plastic doosjes met noodles. Het smaakt prima. De “man van het woud” vind het kennelijk wel gezellig want hij houdt zich rustig. We zien nog de white stone, een grote steen in de rivier die zich vlakbij de oever bevindt. De lokale bevolking dicht de steen een mysterieuze kracht toe. Er zijn hier ook mensen op onverklaarbare manier verdwenen. We varen een zijtak van de Kinabatangan rivier op, op zoek naar hagedissen. We zien er eentje van nog geen 50cm. Het woud is hier nog mooier. We zijn ongeveer 10km de rivier opgevaren, wanneer we besluiten terug te gaan.

Als we bij de Jetty aankomen, wordt ons voor gedaan hoe er met netten gevist wordt. We mogen het daarna zelf proberen. De truc is om het net zo wijd mogelijk op het water te gooien, waarna het naar de bodem zinkt. Daarna het net voorzichtig dicht trekken en ophalen. Er worden 3 kleine vissen gevangen, maar niet door ons. Het maken van visvallen gaat helaas niet door, omdat er geen rotan is. We krijgen nog wel te zien hoe de vallen er in 4 fasen uitzien. Het is een soort fuik, waar de rivier vis in zwemt om er vervolgens niet meer uit de kunnen. De vallen worden om de 2 dagen gecontroleerd. De riviervis is een soort delicatesse die soms wel 20Euro per kg kan kosten. Daarna gaan de kinderen spelen met de muziek instrumenten en voetballen met een stok en lege fles. Ze gaan er helemaal in op. Wij zitten wat duf voor ons uit te staren. We gaan terug naar de homestay. Ik doe een paar telefoontjes om morgen naar Semporna te gaan, waar we kunnen duiken en snorkelen. Om te kunnen bellen moet ik wel naar de weg toe te lopen om een beetje GSM ontvangst te kunnen krijgen. Als ik terug kom is Bas druk aan in het huis aan het voetballen met 2 kinderen. Fatima vindt het prima. We krijgen traditionele kleding die we vanmiddag kunnen dragen tijdens het culturele event. Bas wil eigenlijk niet, want hij vind dat hij voor .... staat. Tes en Anja gaan helemaal op de moslim tour. De bevolking van Sabay, ongeveer 100.000 mensen, zijn voor 99% moslim. Tes en Anja krijgen zelfs een hoofdoek opgespeld. De kleding is van satijn gemaakt, wat het dragen niet echt koeler maakt. We vragen of Fatima meegaat naar het culturele gebeuren. Ondanks dat ze haar weekelijkse zaterdag Bollywood film mist, gaat ze toch mee.

We gaan met de van naar het MASCOT hoofdkwartier. Een andere groep met mensen uit Australie, New Zeeland, UK en Finland zitten er al in hun gewonde kleren. We krijgen nu hetzelfde gevoel wat Bas ook had. Ach we spelen het ritueel maar mee. We krijgen eerst een traditionele rijst oogst dans te zien, die wordt gevolgd door een martial art demonstratie. Het is een zogenaamde “silat” vorm die we zien. Het lijkt een soort kata, zoals we die van karate kennen. Dan mogen we een voor een naar voren komen om een kadootje in ontvangst te nemen. Ik mag als eerste in m’n payama de stoffen roos met snoepjes ophalen. Het is een symbolisch geschenk omdat ze dankbaar zijn dat we op visite zijn. Het event wordt met een folklore dans afgesloten, waar iedereen wordt uitgenodigd om mee te gaan dansen. Bas is de enige die het vertikt om mee te doen. Nog even met z’n allen op de foto en het zit er weer op.

We nemen nog even het programma door. We korten het aardig in, omdat we nog willen duiken. We gaan morgenvroeg nog een jungle trekking doen. We vragen of ze de Express Bus voor ons willen regelen die vanuit KK om ongeveer 14uur langskomt en doorrijdt naar Semporna. We willen gaan afrekenen. Ze accepteren helaas geen credit card en we hebben niet genoeg cash bij ons. De dichtsbijzijnde pin-automaat bevindt zich op 75km afstand! Ze hebben echter net een nieuwe notebook gekregen en kunnen de telefoonlijn voor internet toegang gebruiken. We kunnen het bedrag later via telebanking overmaken. We halen het secure transaction apparaatje op. We moeten er eerst zien achter te komen van de Swift code van de bank is. Via google komen we hier snel achter. Als we Myr als valuta selecteren krijgen we een foutmelding dat dit niet wordt ondersteund. Lekker! Gelukkig willen ze wel U$ accepteren. Even via het internet de koers omrekenen en dan is het gepiept. Tijd op te spelen.

Bas is al druk aan het voetballen. Zijn hoofd is bijna net zo rood als zijn shirt. Anja doet mee met volley ball. Het is een gezellige bedoeling, want het hele dorp is uitgerukt. Ik doe ook nog 2 partijtjes mee. De timing is niet meer perfect, maar een harde smash lukt nog. We zijn allemaal doorweekt van het zweet als we ophouden. Als we terug zijn in de home stay, duurt het niet lang meer voordat Fatima weer een maaltijd heeft klaargemaakt. Tes en Anja hebben haar kook kunst nog een beetje afgekeken. We eten nog steeds wat onwennig met onze handen. We kletsen over van alles en nog wat. De zoon vraagt hoe we onze reis in Malaysia regelen. Ik introduceer hem in de wereld van Lonely Planet en het internet. We gaan dit keer wat vroeger op bed. Hopelijk zijn de beesten wat rustiger vannacht.

Zondag 1 Juli. De wekker gaat weer vroeg. We gaan een Jungle Track doen. Het ontbijt staat alweer klaar als we naar de “douche” lopen. Bas en Tes zijn moeilijk wakker te krijgen. Fatima en haar man ontbijten mee. Hij is vanochtend al om 5uur naar de Moskee geweest voor een gebed. We praten over eten, familie en palm-oil. We leren elkaar woorden in het Maleisisch en Nederlands. Dan staat onze van voor de deur. We zijn safari gekleed, d.w.z. lange broek, lange mouwen, dichte schoenen en een pet. Bij de Jetty stappen we in de boot. We varen de rivier af en stappen uit bij het pad naar het in aanbouw zijnde eco resort. Op het pad zijn allemaal zakken met zand gelegd met daarover heen een plank waar met een kruiwagen over gelopen kan worden. Normaal gesproken werkt met elke dag aan het resort.

Vandaag is het MASCOT team van ongeveer 20m bomen aan het planten. Het is eigenlijk een vakantie dag. Het hoofdgebouw en de 6 villa’s zijn voor een gedeelte klaar. Het (bijgestelde) doel is om het resort per October van dit jaar te openen. Het is gelegen aan een meer, wat bedekt is met een waterplant. Men heeft een systeem ontwikkeld om de waterplant van de wateroppervlakte te verwijderen. Men gebruikt een drijvende lijn en een boot met een soort schepnet. Het verwijderen moet 1 maal per 2 weken plaatsvinden, anders woekert de oppervlakte weer dicht. Het is dus erg arbeidsintensief. Men doet omdat het meer anders waarschijnlijk droog valt en de dieren en planten nu een kans krijgen om zich te ontwikkelen in plaats van verstikt te worden. Het land wordt gehuurd voor een bedrag van (als ik me goed herinner) 400Euro per jaar en het hout wordt gekapt in het oerwoud. Vrijwilligers kunnen eventueel meehelpen aan de bouw tijdens een periode van 3 weken. Het wordt vast een mooi ECO resort. Helaas waren wij net te vroeg.

We willen een track bewandelen, maar deze blijkt echter afgesloten te zijn. We gaan daarom met de boot naar de bomen plantage. Als we aankomen zien we een kaal stuk van 200 bij 300meter waar een groep mensen druk bezig is. Marti, de geestelijk vader en drijvende kracht achter ook dit project legt uit het hier vroeger een verzamelplaats van gekapt hout was, wat vervolgens per boot over de rivier werd afgevoerd. Omdat dit jarenlang platgewalst is, is het woud niet meer in staat om zichzelf te herstellen. Daarom worden nu bomen geplant. Vorig jaar is het helaas mislukt omdat olifanten de boompjes hebben opgegeten of vernield. Ook dit jaar worden ze weer in October verwacht. Marti verteld dat het vorig jaar ongeveer 10RM per boompje heeft gekost. Dat wil zeggen van stek tot klein geplant boompje exclusief het cultiveren van het land. Omdat dit zo kostbaar is, doet men het dit jaar anders. De boompjes worden nu veel eerder geplant, waardoor de nusery kosten veel lager zijn. Er worden ook meer en verschillende soorten boompjes geplant (per 1m) waardoor de kans op een aantal sterke bomen groter wordt.

Er is weinig research gedaan voor het gebied en de soort bomen in Borneo. De research richt zich meer op de commercieele boomsoorten. Marti heeft met z’n team veel kennis en ervaring opgebouwd en is wereldwijd een voorloper. Het team werkt keihard en is erg gedreven. Ze hebben met elkaar een missie. Het doet ons erg goed om deze mensen bezig te zien om de natuur een handje te helpen in plaats van het te vernielen. We zien de boompjes van nog geen 20cm. Ze worden overgroeid door andere planten, zoals riet. Als de groep niet regelmatig “het onkruid” verwijdert, dan leggen de geplante boompjes het loodje. We geven Marti een dikke pluim. Ongelofelijk hoe deze man zich 7 dagen in de week inzet. Het zweet druipt van zijn lichaam en hij ziet er afgetraind uit. Wellicht kunnen we in Nederland wat organiseren via School of de Ronde Tafel.

We volgen onze gids om de trek te doen. Hij kan het pad helaas niet vinden. We komen in een drassig gedeelte. We moeten erom heen. Op een bepaald moment vinden Bas en Tessa het te heet worden. We laten ze met Tjitji achter, die wel op ze wil passen. Ook zij heeft als lokale behoorlijk last van de warmt. Het zweet gudst van haar voorhoofd af. Anja en ik gaan nog een klein stuk het woud in. We zien voetafdrukken van zwijnen en herten. Er fladderen ook grote vlinders en we zien felle bloemen. We horen de oergeluiden. We besluiten terug te gaan. We pikken Bas en Tes op die grote bellen aan het blazen zijn en wat snoep van Tjitji hebben gekregen. Als we bijna bij de Jetty zijn, vraag ik of we nog even op een palm-oil plantation mogen kijken. We gaan aan land en lopen naar een palmboom. We zien de zwarte vruchten, een soort grote olijfen, aan de stam van de boom hangen. De vruchten groeien snel en kunnen 1 keer per 2 weken worden geplukt. Een boom kan wel 20 to 30kg palmolie produceren. De opbrengst per kg palmolie is 30Eurocent terwijl de retail verkoop bijna 2Euro bedraagt. Fatima’s familie bezit een plantage van 200hectare, die maandelijks een productie van 1.000kg. Dit betekent een omzet van 300Euro, wat hun tot de rijke minderheid maakt.

We worden teruggebracht naar de homestay. We genieten van onze laatste lunch en nemen daarna afscheid van de familie. We schrijven nog een stukje in hun gasteboek. De kinderen vinden het erg jammer dat we weggaan. Tjitji en haar man brengen ons naar de brug. Ze hebben gisteren voor ons naar het busbedrijf gebeld om ons hier op te pikken. We staan lange tijd te wachten. De bus zou om 2uur langsrijden, maar het is al 2.30 geweest. Er zijn wel wat andere touringcars gestopt, maar die hadden een andere bestemming. Ook de minivans stoppen graag. Tjitji leert ons de signalen om ze te laten stoppen of te laten doorrijden. Eindelijk komt de Diana Express naar Semporna. We moeten de koffer mee naar binnen nemen. De bus zit aardig gevuld met lokale mensen, die er al een aardig puinhoop van hebben gemaakt. Overal ligt rommel. Tes en Anja gaan voorin zitten en Bas en ik gaan op de achterbank zitten, waar we onze benen lekker kunnen strekken. We zitten tussen allerlei bagage naast het toilet.

De bus rijdt prima. We doen het tussenstop waar we nog wat luxe broodjes en wat drinken kopen. Dan rijden we verder. Aan boord wordt een video gedraaid. Na dik 4uren komen we op de eindbestemming aan. We zijn de enige die nog aan boord zijn. We lopen verder met de koffers naar het hotel. We zijn een behoorlijke bezienswaardigheid, maar vooral de kinderen. “Hello boy/baby”, “how are you?”, etc. Er wordt ons gevraagd waar we verblijven en of we gaan duiken. Dit hebben we gelukkig al geregeld. We lopen langs een moskee en een vismarkt. Het is er druk, warm en smerig. Bas en Tes gaan bijna over hun nek. Ze vinden het niets. Naast de visafslag/markt kunnen we ons hotel de Dragon Inn zien. Het hotel staat op poten in het water. Heel apart.

Na 20min lopen zijn we er. Onderweg heb ik nog een paar ratten gezien, wat ik maar niet vertel aan de kinderen. Gatver! Dan ziet Tes een bruine rat. Ze denkt dat het een muis is en ze vindt hem wel lief!!! We checken in. De kamer ziet er ok uit, zeker voor het geld. Daarna lopen we naar North Borneo waar we met de eigenaar Gerry afspraken maken over ons duikprogramma. We willen de Advanced Open Water course doen wat 2 dagen in beslag neemt. We spreken ook af dat de kinderen goed worden opgevangen en als de eerste dag niet goed gaat, dat we dan stoppen. We mogen de tweede dag naar Sipadan, wat de dive spot in Zuid Oost Azie is. Morgen moeten we om 8.00 paraat staan. Ik loop nog naar het dorp om geld te pinnen.

We eten wat in het restaurant, wat net als de rest van het hotel in het water staat. Dan willen we gaan slapen. We moeten weer een bed delen. De wanden tussen de kamers zijn erg dun, dus we kunnen precies horen wat onze buren zeggen. Anja ergert zich groen en geel. Uiteindelijk vallen we in slaap.

Maandag 2 Juli. Ja hoor, daar gaat ie weer. Opstaan! We moeten duiken vandaag. Snel in de kleren en naar het restaurant. Het gratis ontbijt stelt weinig voor. De bediening is erg traag. We hebben geen tijd om te wachten op een gebakken ei en fruit is er vanochtend even niet. We eten een soort zoete tosties met wat thee en milo (chocolade melk). Dan lopen we naar de Dive shop, waar we onze uitrusting kiezen en kennis maken met de instructeurs, Tom en Bill. Tom is een Amerikaan die al een paar jaar onderweg is. Hij heeft zijn bedrijf na 6jaar verkocht. Zijn favouriete land tot dusver is New Zealand. Hij wil Course Director worden en zijn eigen dive shop beginnen. Bill komt uit Valencia en heeft 4 jaar in Sydney gewoond. Hij heeft al veel gereisd in Azie. Hij gaat binnenkort fietsen in Vietnam en wil later dit jaar naar Midden Amerika reizen.

Bill gaat zich om Bas en Tes bekommeren en Tom is onze instructeur. We varen naar het eiland Sibuan. Het is een prachtig eiland waar een aantal sea gypsies in kleine huisjes van palmboombladeren wonen. Aan de andere kant van het eiland bevindt zich een militaire basis, die de activiteiten van de buurlanden de Philipijnen en Indonsie nauwlettend in de gaten houdt. We krijgen een korte briefing en trekken onze spullen aan. We lopen vanaf het strand het water in. We gaan 2 adventure dives doen: a. Navigatie en b. Vis herkenning. We beginnen met de Navigatie duik. Tessa en Bas zijn nog wat huiverig. Gelukkig bekommert Bill zich om de kinderen. Ze gaan voorzichtig vanaf het strand snorkelen. Ze dragen allebei een shorty. Tessa moppert nog wat dat die van haar veel te groot is, waar ze gelijk in heeft, maar dit is ze al snel vergeten. Wij lopen ook vanaf het strand het water in.

We dalen af naar 14m diepte. Anja en ik hebben beide een kompas om onze arm. We moeten eerst 30m naar het noorden zwemmen. We tellen onze vinbewegingen. We zwemmen beide ongeveer 1m met een vinslag (1 been naar boven, naar beneden en weer naar boven). Dan moeten we dezelfde afstand terug zwemmen naar het zuiden. Tom meet de tijd. Als ik me goed herinner zwommen we beide ietsje minder dan 1m per seconde. Dan moeten we een vierkant gaan zwemmen. Eerst naar het noorden, dan naar het oosten, etc. Geen probleem. De laatste oefening bestaat uit het terugvinden van een gezwommen route op basis van referentie punten. Tijdens onze tocht wijst Tom 5 punten aan, waaronder een rots en een boomstam. Het is wel lastig van de objecten zien er wat anders uit van de andere kant, maar uiteindelijk vinden we de weg terug. We hebben nog wat tijd over, dus doen we nog een fun deel. Na 47min gaan we naar de oppervlakte. De temperatuur van het water is 29C en het zicht is 12 tot 15m.

Als we bovenkomen zitten Bas en Tes in de boot. Ze vonden het erg leuk en hebben veel gezien. We moeten even een uurtje rusten. Anja en ik lopen een stuk rond het eiland, terwijl Bas en Tes weer gaan snorkelen. Bas heeft wat lokale vriendjes om mee te spelen. Eentje heeft een vis aan een touwtje. Bas mag het zwarte visje ook “uitlaten”. Het eiland is erg mooi. We zien de mensen in kleine huisjes wonen, die gemaakt zijn van bladeren. Ze hebben wel de vieze gewoonte om gewoon op het strand te poepen. We zien kleine kinderen in hele kleine houten bootjes varen. Het is een echt zeevolk.

Als we terugkomen probeert een vissersboot van het strand terug de zee op te varen. De boot wordt getrokken door een andere vissersboot. Het lukt niet, de boot zit muurvast. Ze geven het op en gaan wachten tot het hoog tij gaat worden. Wij beginnen met onze tweede duik: Fish Id. We worden door de boot gedropped. Tijdens de afdaling naar 13m zien we erg veel mooie en grote vissen, waaronder een trio wat dicht bij elkaar zwemt: grote zeeschildpad (1-2m), een enorme batfish (50-100cm hoog) en een grote pufferfish (75cm). We komen ook de aparte frogfish tegen. Hij is oranje en erg moeilijk op de rots/koraal te zien. Verder zien we angel-, wrasse-, sweetlip-, trevally-, banner-, butterfly-, clown, en nog veel meer vissen. Genoeg vissen om te “id-en” dus.

We hebben voor ons Open Water Advanced certificaten 5 Adventure Duiken nodig. We vragen of de kinderen morgen ook willen duiken/snorkelen. Ze willen heel graag, dus besluiten we vandaag de stoppen met duiken en morgen de resterende duiken bij Sepidan te doen, waar het nog mooier is. We eten de lunchpakketjes op en blijven nog een paar uurtjes op Sibuan rondhangen. Anja ligt op het strand, de kinderen in het water en ik maak nog wat foto’s. Om een uur of vier, racen we terug naar de dive shop. We hebben onze logboeken teruggestuurd naar huis, dus vragen we twee nieuwe aan waarin we onze duikinformatie van vandaag op schrijven.

Dan gaan we naar het dorp om een geld te pinnen en buskaartjes te kopen. Helaas is er maar 1 bushokje open en de betreffende organisatie heeft geen bus op woensdag rijden. We moeten morgen ochtend om 7.00uur terugkomen om bij een andere bushokje de kaartjes te kopen. We lopen achter de moskee langs om bij de huisjes op palen te kijken. Daar zien we een enorme troep in het water drijven. Wat een viespeuken en wat zonde. Vol verbazing kijken we naar de troep. Waarom dit mooie land zo vervuilen. Anja wil gelijk een opruimingsactie organiseren. Iedereen van het dorp moet een zak meenemen en vullen met afval. Bij ons is het vanzelfsprekend dat we onze afval opruimen. Ik herinner me nog de campagnes van vroegen en de 1000U$ fines for littering in de VS. Hier moeten ze kennelijk het hele proces nog door.

We drinken wat in een achteraf tentje vlakbij de markt. De mensen zijn erg blij om ons te ontvangen. Er worden ons allerlei cakjes aangeboden. We drinken een colaatje met een plakkie cake. Bij de vismarkt bekijken we met grote interesse hoe het er aan toe gaat. We kopen nog een paar trossen met kleine banaatjes, die omgerekend 1Eurocent per stuk kosten. Terug in het hotel gaan we douchen. Na 9uur gaan we naar de BBQ bij de diveshop. Helaas zien we erg laat, waardoor er alleen nog koude restanten over zijn. We mogen voor de helft van de prijs eten. Dit lijkt ons geen goed idee, dus gaan we naar het dorpje. We willen pizza! Als we bij ScubaJunky komen wordt ons verteld dat de oven vol zit, er nog allerlei bestellingen lopen en dat het nog wel een uur kan duren voor onze pizza klaar zijn. We hebben trek, dus gaan we naar het Mabul Restaurant/Cafe. Bas en Tes nemen frites met kip en worstjes, Anja een pepper steak en ik Hokkien style noodles. We lopen met gevulde buiken terug om te gaan slapen. Als we in de kamer zijn hoort Bas de buurman snurken. Het lijkt wel een zaagmachine! Anja gaat weer in de gordijnen. Ze wil nu wel een keertje lekker slapen. Ook deze keer vallen we weer in slaap.

Dinsdag, 3 Juli. Anja’s GSM gaat om 6.45uur af. Ik doe hem snel uit, voordat de rest wakker wordt. Ik trek m’n kleren aan om buskaartjes in het dorpje te gaan kopen. Het dorp komt al aardig op gang. Ik wordt vaak gegroet: “good morning”, “hello sir”. De marktwaar wordt al volop aangeprezen. Ik koop wat cake-jes. Bij het bushokje betaal ik de tickes voor de voorste 4 zitplaatsen in de bus naar Sandakan voor morgen. Hebben we in ieder geval beenruimte en wat te zien! Als ik terugkom in onze kamer is de rest bijna klaar. We gaan wat eten in het hotel restaurant. Dit keer bestellen we 4 scramble eggs, met milo en thee.

Iets na 8uur lopen we naar de North Borneo Dive shop. We hoeven niets meer te doen, want de uitrusting van gisteren wordt aan boord gebracht. Op het bord zien we dat er 2 anderen meegaan: Chris uit NL en Michael uit UK. Michael heeft z’n eigen spullen en al 600 duiken gemaakt. Chris uit Nijmegen is bezig met z’n Rescue course. De rest had hij op Ko Tao gehaald. Anja en ik gaan vandaag 3 Adventure Dives doen: a. Diepte, b. Stroming en c. Video. Bas en Tes gaan snorkelen. De boot heeft deze keer 2 motoren van elk 130PK. We knallen in een uur naar het eilandje Sipedan. Onderweg zien we heel veel huisjes op palen in het water staan. Sommige staan midden in de zee. We varen ook langs het eilandje Mabul waar veel backpack en resort accommodaties zijn te vinden. Helaas zijn we ook getuige van dynamiet vissen. We zien een grote fontijn water omhoog spuiten. Ongeloofelijk dat dit nog mag, want het koraal gaat hierdoor naar de knoppen en heeft weer hondereden jaren nodig om te herstellen. Waanzin!

Sipedan is een erg mooi bounty eiland met witte strandjes, azuur blauwe zee en groene (palm)bomen. Het ligt op een soort spitse onderwater berg. De ene kant is 600m en de andere kant 1.200m diep! We hijsen ons in de uitrusting en springen op zo’n 100m van het eiland in het water. We gaan naar 30m diepte. Tom geeft het sein om af te dalen. Voor m’n gevoel gaan Anja en Tom als een speer naar beneden, maar ik ben zelf erg langzaam. Ik heb moeite om m’n drijfvermogen negatief te krijgen. Anja en Tom gaan steeds verder weg. Het zicht is matig en ik zee alleen maar water op me heen. Er is totaal geen referentie punt. Waarschijnlijk is m’n BCD niet helemaal leeg, dus leeg ik hem. Ik probeer schijn naar beneden te zwemmen en tegelijkertijd te klaren. Het is werken geblazen. Ik kan ze bijna niet meer zien. Ik begin wat zenuwachtig in- en uit te ademen. Dat gaat mooi wat zuurstof kosten. Wat moet ik doen als ik ze niet meer kan zien? Omdat ik met m’n hoofd naar beneden hang, komt er ook water in m’n bril. Tel daar de luchtbellen van Anja en Tom bij op en het zicht is nog slechter. Ik krijg het spaans benauwd.

Eindelijk kijken ze om en blijven ze wachten. Het duurt een tijdje voordat ik bij ze ben. Ik gebaar met een kantelende hand dat het niet 100% gaat. Ik schrijf op dat ik moeite had met afdalen en dat ik ze niet bij kon houden. Tom geeft me een extra gewicht en geeft aan dat ik m’n vinnen omhoog moet houden om beter naar beneden te zwemmen. Poeh, wat ben ik blij dat ik weer bij ze ben. Eigenlijk moet je een metalen voorwerp hebben, zoals Tom, waarmee je teken je tank aan kan tikken, zodat ze je kunnen horen. Al snel zitten we op 30m diepte. We mogen de oefening opnieuw doen: de cijfers 1 t/m 25 in de goede volgorde op de matrix aan duiden. Ik doe er 41sec over, terwijl ik er in de boot 5sec minder over deed. Je wordt dus een aardig stukje trager op deze diepte. Gelukkig kan ik nog normaal denken. Bij Anja gaat het ook prima. Dan gaan we verder zwemmen. We komen bij de wall waar we langs omhoog zwemmen.

Na een half uur zijn we weer boven. De boot komt ons ophalen. Er zitten 2 enthousiaste kinderen op: Bas en Tes! Ze hebben van alles gezien, waaronder grote zee schildpaden. Ze vinden het prachtig. De kapitein is met ze gaan snorkelen. De man is een erg goede snorkelaar/duiker en laat ze van alles zien. Hij tilt zelfs onder water een slapende schildpad op. Bas heeft er eentje geaaid. Anja moppelt dat ze veel meer dan ons gezien hebben. We gaan aanleggen bij het eiland. We mogen op een klein gedeelte van het strand verblijven. Anja gaat plat in de zon en de kinderen gaan weer snorkelen. Ze krijgen er geen genoeg van. Ik blijf in de boot om het Advanced PADI boek door te bladeren en in de schaduw te blijven. De zon brandt behoorlijk en ik heb gisteren al een verbrande rug gekregen.

Na een uurtje gaan we weer. Dit keer doen we de Current Dive. Dit keer gaan we mooi tegelijkertijd naar beneden. Ik ben een stuk relaxter. We blijven dicht bij het koraal tot een maximale diepte van 18m. We zien een hoop onderwater leven, waaronder enorme schildpaden (1-2m). Wat een prachtige dieren en zo dichtbij. Het gaat lekker en het zicht is ongeveer 20m. Na 45min komen we weer boven, waar we Bas en Tes weer tegenkomen. Ze blijven maar praten wat ze allemaal gezien en gedaan hebben. We gaan het strand van Sepidan op waar we gaan lunchen. Als we lekker zitten te peuzelen, zien we een varaan van 2m naar de tafel van onze buren komen lopen. Wat een beest. Snel het fototoestel en vastleggen maar. De varaan nadert de mensen op 10cm en steekt steeds z’n tong uit. Niemand is bang. We kletsen wat met Chris over z’n reis avonturen in Thailand en Laos. Hij gaat over 2 weken via Noord/West Borneo, KL en Singapore weer naar huis. De meesten liggen wat de luieren, maar Bas en Tes zijn nog volop bezig.

Dan vertrekken we voor de 3e en laatste duik: Video. Tom neemt de video camera mee en we dalen met zijn drietjes af. Tessa kijkt van dichtbij toe. We zwemmen bij de drop-off (muur) naar beneden. Het stikt er van de schildpadden. We zien ook een white tip haai van 2-3m liggen, die Anja op de video vast legt. Verder zien we o.a. (grote) bat-, scorpion-, trigger-, clown, etc. Gewoon veel te veel om op te noemen (en te onthouden). We komen voldaan aan de oppervlakte. Het zit erop en het is ons gelukt. Super! Als iedereen aan boord is gaan we weer vol gas terug. We genieten van het prachtige uitzich en van het wapperen van onze haren in de wind. Bas zit met z’n 2 lokale vrienden op de punt van het schip, alsof het niks is. Op het laatst komt Tes er ook bij zitten, want zij wil natuurlijk niet voor Bas onderdoen. Als ik de vele huisjes op palen zie die ook vlak bij het land staan, vraag ik me af waarom ze niet gewoon op het land bouwen. Heel apart.

Terug in de dive shop, ronden Tom en wij de formaliteiten af. Anja en ik ontvangen vol trots onze tijdelijke Advanced Open Water certificaten. Wie had dat aan het begin van onze trip gedacht. Ook geweldig dat de kinderen het zo leuk vinden. Hopelijk krijgen ze later nog de kans om ook te gaan scuba duiken. We gaan terug naar de Dragon Inn, waar we lekker gaan douchen. We werken de dagboeken weer eens bij. Dan gaan we naar ScubaJunky waar we dikke grote pizza’s bestellen. We trakteren onszelf op een Tiger biertje om ons duik succes te vieren. We zitten op in een lounge hoek waar een soort groot bed met kussens en een grootbeeld TV staat. De pizza’s worden helemaal opgesmikkeld. We gaan direct naar het hotel om te gaan slapen. We moeten morgen vroeg de bus halen. Lekker slapen maar.

Woensdag 4 July. De wekker gaat nog vroeger dan anders: 6.15. We pakken de boel in, wassen ons, kleden ons aan en checken uit. We lopen met de bagage naar de bus. We zijn er om 7.10. Mooi op tijd. We laden de koffers in en gaan nog wat broodjes, koeken en blikjes drinken op de markt kopen. Chris komt ook in de bus. Z’n reisgezel staat buiten te roken, waar hij opeens herinnert dat hij zijn GSM is vergeten. We wachten bijna een uur en hij is nog steeds niet terug. Dan gaat Chris op zoek. Hij komt terug en laat de bagage uitladen. Z’n reisvriend is nog steeds op zoek. Als we wegrijden worden we na 30sec gebeld. Ze hebben de GSM gevonden. Ze komen weer in de bus dus kunnen we eindelijk gaan rijden. Het is aardig warm in de bus. De airco werkt kennelijk niet zo goed. De kinderen gaan wat slapen op onze schoot. We zitten op de eerste rij stoelen, waar we getuige zijn van de inhaal capriolen van de chauffeur, die vaak vlak voor een bocht nog even een vrachtwagen of een ander traag voertuig inhaalt. Maar niet te veel op letten.

Halverwege stoppen we bij een klein restaurantje, waar we wat noodles en jawel, Nasi Goreng bestellen. Nog even naar het toilet en dan gaan we weer. Na 5uren komen we bij de afslag naar Sepilok aan. Chris en zijn vriend stappen ook uit. We staan midden op een rotonde. Er stopt een klein autootje. Of we ergens willen verblijven. Omdat we Sepilok Jungle Resort hebben geboekt, loopt de man naar Chris. Ze stappen in het autootje en rijden weg. Ik bel het hotel om ons op te pikken. Het is 2,5km naar het hotel. Na een paar minuten worden we opgehaald en afgezet bij het Banana cafe. Inchecken en chillen in het restaurant. Ik ga naar de kamer om het achterstallige onderhoud van de blog weg te werken. Daarna gaat Anja hetzelfde doen. De kinderen zijn aan het spelen met Chris en vriend. Ze verblijven in hetzelfde resort. Ik ga sinds lange tijd weer een boek lezen: de golvendanser. Het verhaal speelt zich af in New Zealand. Na lang wachten, kan ik gebruik maken van de enige computer op het resort. Met een USB stick kopieer ik m'n blog word document om het vervolgens te publiceren. Na een week kan iedereen eindelijk weer eens bijlezen. De 300 nieuwe foto's moet ik een andere keer gaan uploaden. Morgen gaan we via KL naar Indonesie/Bali. Later!